martes, 31 de marzo de 2015

1º Torneo de Sobral da Adiça

O sábado, 14 de marzo, celebrouse o 1º Open Nacional de Damas Clásicas de Sobral da Adiça, pequena poboación portuguesa moi próxima á fronteira coa provincia española de Huelva. A proba, pertencente á modalidade de partidas rápidas, contou coa participación de 48 damistas e disputouse no salón da Sociedade Recreativa Sobralense. Veríssimo Días que conseguiu gañar nas 5 sesións foi o indiscutíbel vencedor. Luís Carvalho con 4,5 puntos ocupou a segunda posición e Nuno Vieria foi terceiro con 4. Na clasificación colectiva a vitoria correspondeulle ao equipo da Unión Banheirense que alineou a Amadeu Gaio, Américo Caldeira, Leonel Alexandre e José Conceiçao.






XOGOS COMENTADOS


  
1.12-15, 23-19;


Apertura «Paralela Ortodoxa» teoricamente avaliada como de posibilidades equivalentes para ambos os dous bandos.

2.08-12, 27-23;


A «Defensa Española», así denominada por ser a favorita dos autores clásicos españois. 

3.11-14 ...


Xogada de bloqueo, tradicionalmente considerada como a mellor, aínda que 3.09-13 tamén ten moitos adeptos.

3. ... 21-18;


A liña máis practicada, aínda que houbo un tempo no que erroneamente se pensaba que romper o bloqueo con 3. ... 23-20 era preferíbel. Neste caso tras 4.14x23, 28x19; 5.10-13, alcánzase idéntica posición que nesta variante secundaría da «Edimburgo Límite»: 1.12-16, 24-20; 2.08-12, 28-24; 3.10-13, 23-19; 4.16x23, 27x20; 5.11-15.

Segue a troca 5. ... 20x11; 6.07x23, e o «cargue» 6. ... 31-28; [As negras recuperan o peón pero a súa posición tórnase claramente inferior] 7.23-27!, 30x23; 8.06-11, 21-18; [Se 8. ... 23-19; 9.12-16! ... (A xogada que permite manter a vantaxe. No «TED» tan só indica 9.11-15, 28-23; 10.13-17, 21-18; pero no seu lugar sería mellor 10. ... 19-14; coa que as negras igualarían facilmente tras 11.05-10, 14x05; 12.01x10, 23-20; 13.03-07, 20x11; 14.07x14, 22-18; 15.12-15, 18x11; 16.10-14, 32-28; 17.09-13, 28-23; 18.15-19, 11-07; 19.04x11, 21-18; 20.14x30, 23x07; 21.13-18, 07-03; 22.30-27, 24-20; 23.27x16, 03-13; EMP.) 9. ... 21-18; 10.02-06, 28-23; 11.05-10, 32-28; 12.04-07, 24-20; 13.*10-14, 19x10; 14.13-17, 10-05; 15.01x10, 25-21; 16.10-13, 28-24; 17.07-12, 29-25; 18.03-07, 22-19; 19.13x29, 21-18; 20.29x15, 18-14; 21.11x18, 20x02; 22.18-22, 23-19; 23.22-27, 02-15; 24.27-31, 15x08; 25.31-28, 19-15; 26.16-20, 15-11; 27.07x14, 24x15; 28.14-18, 15-11; 29.28-10, 11-07; 30.10-03, 08-12; 31.09-13, 25-21; 32.18x25, 12-16; 33.03x12, 16x03; 34.25-29, 03-10; EMP.] 9.02-06, 25-21; 10.06-10, 23-19; 11.10-14, 19x10; 12.05x14, 28-23; 13.12-15, *32-28!; 14.04-07, 23-20; 15.01-05, 28-23; 16.05-10, 23-19; 17.14x23, 18-14; 18.11x27, 20x04; 19.23-28, 21-18; 20.13x22, 26x19; 21.27-30, 19-15; 22.28-32, 15-12; 23.03-07, 04x05; 24.32x01, 12-07; 25.09-13, 07-04; [EMP].

4.14x21, 25x18; 5.06-11 …


Desembocando nunha das liñas máis interesantes da «Diagonal Transversal» que se forma con: 1.10-14, 21-18; 2.14x21, 25x18; 3.12-15, 23-19; [Unha posición tamén posíbel na «Paralela Transversal» con 1.12-15, 21-18; 2.10-14, 23-19; 3.14x21, 25x18] 4.08-12, 27-23; e con 5.06-10, chegamos ao punto de confluencia.

Outro posíbel camiño era 5.10-13, que pode ser respondido con:

● 5. ... 26-21; 6.13-17, 30-26; 7.06-11, 23-20; entroncando no xogo principal.

●  5. ... 19-14; 6.06-11, 23-20; e agora se:

a) 7.02-06, 28-23; 8.12-16, 23-19; 9.16x23, 19x12; 10.07x16, 14x07; 11.04x11, 31-28; 12.23-27, 30x23; 13.06-10, 26-21; 14.10-14, 23-20; 15.16x23, 28x10; 16.05x14, 24-20; [Aditamento de John Alexander na «Enciclopedia de Kear»] o xogo pode seguir 17.13-17 … [No «TED» indica 17.14-19, 22x06; 18.03x10, 20-15; 19.13x22, EMP.] 17. ... 29-26; 18.14-19, 22x06; 19.03x10, 20-16; 20.10-13, 18-14; 21.13-18, 14-11; 22.18x25, 11-07; 23.25-29, 07-04; 24.29x22, 04-25; 25.22-29, 32-28; 26.09-13, 28-23; 27.01-05, 25-14; 28.05-09, 14-25; 29.29-22, 25-29; 30.22-18, 16-12; [EMP].

b) 7.05-10, 14x05; 8.01x10, 20-16; 9.13-17, 28-23; 10.10-14, 31-28!; [Inferior é 10. ... 29-25; 11.14x21, 25x18; 12.11-14, 18x11; 13.07x14, 16x07; 14.04x11, 23-19; 15.14x23, 31-28; 16.23-27, 30x23; 17.02-06, 22-18; 18.03-07! ... (Ou 18.06-10, 26-22; 19.10-14, 23-19; 20.14x21, 19x12; 21.11-14, 22-18; 22.14-19, como nun xogo Luís Antonio David vs. Dr. Orlando A. Lopes disputado en Lisboa no ano 1951 no que as negras acabaron perdendo, pero nesta altura dispoñían dunha sinxela defensa se continuasen con 22. ... 28-23!; 23.19x28, 32x23; 24.21-26, 12-08; 25.26-30, 08-04; 26.30x16, 18-13; 27.09x18, 04x25; EMP.) 18. ... 23-20; 19.06-10, 28-23; 20.10-14, 26-22; 21.14x21, *32-28!; (Se 22. ... 23-19�; directamente, as brancas seguen co mesmo plan e gañan porque —a diferenza da nosa variante— as negras non chegan a tempo de impedir o avance 15-19, pois o peón defensor aínda está na casa «32») 22.21-26, 23-19; 23.07-12, 20-16; 24.26-29, 16x07; 25.29-26, 19x12; 26.26x08, 07-04; 27.11-15, 28-23; EMP.] 11.14x21, 29-25; 12.02-05, 25x18; 13.05-10, 23-19; 14.11-14, 18x11; 15.07x23, 16x07; 16.03x12, 28x19; 17.04-08, 32-28; 18.12-16, 19x12; 19.08x15, 22-18; 20.10-13, 18-14; 21.13-18, 14-10; 22.18-21, 10-05; 23.21-25, 26-21; 24.17x26, 30x21; 25.25-29, 05-01; 26.15-20, 24x15; 27.29x08, 28-23; 28.08-26, 21-17; 29.26-30, 23-19; 30.30-26, 19-14; 31.09-13, 17x10; 32.26-21, [EMP].

5. … 26-21!;


A réplica que revalorizou a variante. Outras posibilidades son marcadamente inferiores. Vexamos:

●  Se 5. ... 23-20; 6.10-13, 26-21; entronca na liña do xogo principal, pero as brancas poden optar mellor por 6.10-14, debilitando o flanco do dobre curruncho negro. Tras 6. ... 19x10; 7.05x21, 26x17; pode seguir:

a) 8.01-05, 20-16; 9.05-10, 28-23; 10.11-14, 23-20; 11.03-06, 20x11; 12.06x15, 29-25; 13.09-13, 32-28; 14.04-08, 24-20; 15.15x24, 28-23; 16.14-18, 22-19; 17.02-05, 23-20; 18.05-09, 20-15; 19.18-21, 25x18; 20.13x22, 19-14; 21.10x19, 15-11; 22.07x14, 16x07; 23.19-23, 07-04; 24.14-19, 04-25; 25.22-26, 30x21; 26.23-28, 17-13; 27.09x18, 21x14; 28.28-32, 14-11; 29.19-22, 25-29; 30.32-19, 31-27; 31.22x31, 29x15; [EMP].

b) 8.11-14, 20x11; 9.14-18, 22x13; 10.09x18, 28-23; 11.07x14, 24-20; 12.01-05, 17-13; 13.05-10, 13x06; 14.03x10, 30-26; 15.10-13, 20-16; [Se 15. ... 31-27�; 16.13-17, 26-22; 17.12-16!, 22x13; 18.14-19, 23x14; 19.16x30, GB. Como nun xogo Dr. Orlando Lopes vs. Antonio Eduardo Igrejas disputado en Lisboa no ano 1953] 16.12-15, 16-12; 17.02-06, 29-25; 18.06-10, 12-08; 19.13-17, 31-28; 20.10-13, 28-24; 21.14-19, 23x14; 22.15-19, 14-11; 23.18-22, 26-21; 24.17x26, 11-07; 25.04x11, 08-04; 26.11-15, 04-18; 27.26-30, 18x31; 28.13-17, 32-28; 29.30-20, 31-09; 30.20-16, 09-31; 31.16-30, [EMP].

●  5. ... 24-20; [Dobre troca moi utilizada neste tipo de estruturas pero que nesta ocasión resulta máis frouxa] 6.15x24, 19-14; [Agora a posición é igual que nunha liña da «Diagonal Transversal» presentada por primeira vez no ano 1684 no libro de Joseph Carlos Garcez: 1.10-14, 21-18; 2.14x21, 25x18; 3.12-15, 23-19; 4.08-12, 19-14; 5.06-10, 24-20; 6.15x24, 27-23] 7.10x19, 22x08; 8.05-10 ... ; con estas opcións:

a) 8. ... 23-19; 9.10-13 ... [O plan máis forte. Se 9.02-06, 26-22; 10.10-14, 19x10; 11.06x13, 28-23; 12.01-05, 29-25; (No famoso «Manuscrito» de Luís Antonio David, segue con 12. ... 23-19�; 13.05-10, 31-27; 14.11-14, 18x11; 15.07x23, 27x20; 16.10-14, 20-15; e 17.13-18� para empate, pero a verdade é que con 17.13-17!!, 15-12; 18.14-18, 22x13; 19.09x18, 30-27; 20.18-21, 27-23; 21.24-28, 23-20; 22.28-31, 20-16; 23.21-25, 12-07; 24.03x12, 16x07; 25.04x11, 32-28; 26.31x24, 08-04; 27.24-31, 04x14; 28.31-18, 14x21; 29.17x26, 29x22; 30.25-29, GB.) 13.05-10, 25-21; 14.13-17, 23-20; 15.17x26, 30x21; 16.07-12, 22-19; 17.10-13, 19-14; 18.13x22, 14x07; 19.04x11, 21-18; 20.22-26, 31-28; 21.24x31, 08-04; 22.31x13, 04x30; 23.13-10, 30-26; 24.12-16, 26-30; 25.16x23, 30x20; 26.03-07, 20-16; 27.07-11, 16-20; 28.11-14, 20-11; 29.14-19, 11-14; EMP.] 9. ... 26-22; 10.01-05, 28-23; 11.05-10 ... ; e aquí atención:

u 11. ... 30-27�; [Perde] 12.07-12, 23-20; 13.12-16, 27-23; 14.13-17, 29-26; 15.02-06! ... [Se 15.03-07�, 31-28!; (Pero non 15. ... 32-28�; por 16.10-14, 19x10; 17.11-15, 20x11; 18.07x30, GB. Como nun xogo Manuel Vaz Vieira vs. Joao Oliveira 21º Campionato de Portugal disputado en Charneca da Caparica no ano 2001) 16.24x31, 32-28; 17.31x15, 19x03; 18.10-14, 03-06; 19.14x30, 06x24; 20.30x20, 24x11; 21.17-21, 11x25; 22.16-20, 22-18; 23.09-13, 18x09; 24.20-23, EMP.] 15. ... 32-28; 16.10-14, 19x10; 17.06x13, [GB].

u 11. ... 32-28; 12.11-14 ... [En caso de 12.13-17, 30-26�; 13.11-14, 18x11; 14.07x14, 19-15; que era a liña orixinal de Garcez, agora seguindo con 15.14-18, indicada no «TED» polo Dr. Sena Carneiro, GB. Pero as negras podían antes defender con 12. ... 30-27!; 13.17-21, 18-14; 14.11x18, 22x06; 15.02x11, 19-15; 16.11x20, 23x16; 17.09-13, 28-23; 18.13-18, 23-19; 19.21-25, 19-14; 20.03-06, 27-23; 21.18-22, 23-20; 22.22-27, 31x22; 23.07-12, 16x07; 24.04x27, 08-04; EMP.] 12. ... 18x11; 13.07x14, 29-25; 14.03-07, *30-27!; 15.13-17, 19-15; 16.07-11, 15x06; 17.02x11, 22-19; 18.17-21, 25x18; 19.14x21, 19-15; 20.11x20, 23x16; 21.21-26, 16-12; 22.10-14, 12-07; 23.04x11, 08-04; 24.26-29, 28-23; 25.29-08, 04-07; 26.09-13, 07-03; 27.13-17, 03-07; 28.08-29, 07-04; 29.17-21, 23-19; 30.14x30, 04x25; [EMP].

b) 8. ... 26-21; 9.02-05 ... [Ou se 9.02-06, 30-27; 10.10-14, 23-20; 11.14-19, 28-23; 12.19x28, 32x23; 13.06-10, 20-15; 14.11x20, 23x16; 15.01-05, 21-17; 16.10-14, 18x11; 17.07x14, 27-23; 18.05-10, 23-20; 19.14-19, 20-15; 20.19-23, 15-11; 21.10-14, 16-12; 22.23-28, 11-07; 23.04x11, 08-04; 24.28-32, 04-08; 25.14-18, 12-07; 26.03x12, 08x06; EMP.] 9. ... 23-19; 10.10-13, 30-27; 11.13x22, 27x18; 12.05-10, 21-17; 13.07-12, 29-26; 14.11-15, 26-22; 15.15-20, 28-23; 16.20x27, 18-13; 17.09x18, 22x06; 18.03x10, 31x22; 19.01-05, 22-18; 20.05-09, 18-14; 21.12-15, 14x05; 22.15x22, [EMP]. Como nun xogo Manuel Vaz Vieira vs. José Calado do 1º Campionato de Portugal disputado en Lisboa no ano 1981.

●  5. ... 19-14; [Tamén bastante frouxa] 6.10x19, 23x14; 7.09-13, 18x09; 8.11x27, 31x22; 9.05-10, 28-23; 10.07-11, 32-28; 11.12-16, 22-19; [Non 11. ... 23-19�; por 12.10-13, 19x12; 13.02-05, 09x02; 14.11-15, 02x20; 15.16x32, GB. Como se indica na «Médula Eutropélica y Calculatoria que enseña a jugar a las damas con Espada y Broquel», o famoso libro publicado no ano 1719 por don Pablo Cecina Rica y Fergel, coñecido tratadista español que se facía chamar o «Incógnito»] 12.15x22, 26x19; 13.10-13, 30-27; 14.13-18, 19-15; 15.11x20, 24x15; 16.01-05, 28-24; 17.05-10 ... [Ata aquí tamén no libro de Cecina Rica] 17. ... 23-19; 18.10-13, 19-14; 19.18-22, 27x18; 20.13x22, 14-10; 21.16-20, 10-05; 22.20-23, 05-01; 23.23-27, 15-11; 24.27-30, 24-20; 25.30x16, 09-05; 26.02x09, 11-06; 27.03x10, 01x26; 28.16-23, 29-25; 29.09-13, 26-22; 30.13-17, 25-21; 31.17x26, 22x29; [EMP].

●  5. ... 31-27; [Aínda que ven como unha das liñas principais no «Tratado da ED», resulta moi arriscada e polo tanto pouco recomendábel] 6.09-13, 18x09; 7.10-13, 19-14; 8.11x18, 23-20; 9.07-11, 20-16; [Non vale 9. ... 29-25�; por 10.05-10, 26-21; (Ou se 10. ... 20-16; 11.01-05, 16x07; 12.03x12, 28-23; 13.10-14, 26-21; 14.12-16, 30-26; 15.05-10, 23-19; 16.14x30, 21x05; 17.30x17, 05-01; 18.13-18, 22x13; 19.17x03, 32-28; 20.04-08, 01-23; 21.02-05, 09x02; 22.03-10, 23x05; 23.11-14, GB.) 11.10-14, 20-16; e agora o «golpe» 12.03-06, 16x07; 13.14-19, 21x14; 14.19x26, 30x21; 15.11x18, 21x14; 16.04x18, GB. Como nun xogo Orlando Augusto Lopes vs. Antonio Eduardo Igrejas disputado en Lisboa no ano 1953] 10.05-10, 16x07; 11.03x12, 28-23; 12.10-14, 32-28; [No «TED» está indicada como perdedora e recomenda 12. ... 29-25; no seu tronco. Pero o certo semella que se existe unha continuación salvadora ten que ser a textual. Pois se 12. ... 29-25�; 13.01-05! ... (Superior a 13.04-07� que é a continuación do mencionado tratado portugués. Neste caso seguiría 13. ... 26-21; que ameaza 23-19 e obriga a seguir con 14.13-17, permitindo igualar o xogo) 13. ... 26-21; 14.12-16, 30-26; 15.05-10, 32-28; 16.04-07, GB.] 13.12-16, *22-19; [Non queda outro remedio. No «TED» segue con 13. ... 29-25�; 14.04-07, 26-21; 15.01-05, 30-26; 16.05-10, GB. Como nun xogo Dr. Orlando Augusto Lopes vs. Dr. Francisco Canelas disputado en Lisboa no ano 1952] 14.15x31, 30-27; 15.31x22, 26x10; [As negras quedan con peón de menos e unha dificilísima posición] 16.18-22, 10-06; 17.22-27, 06-03; 18.13-18!, 03-12; [Outra posíbel defensa sería 18. ... 09-05; 19.02x09, 03-06; 20.11-14, 06-10; 21.27-31, 10x19; 22.18-21, *19-15; 23.21-26, 29x22; 24.31x18, 15-26; con vantaxe branca, aínda que o final pode que sexa de empate] 19.18-21, 23-19; 20.21-25, 19-15; 21.11x20, 24x15; 22.16-20, 28-23; 23.20-24, 12-16; 24.24-28, 16-03; 25.27-31, 15-11; 26.28-32, 23-20; 27.32-23, 20-16; 28.23-30, 03-17; 29.31-22, 17-13; 30.22-08, 13-17; [EMP].

6.10-13 ...


Menos habitual é 6.10-14, 19x10; 7.05x14, 23-19; 8.14x23, 28x19; 9.01-05, e aquí as negras adoitan seguir con 9. ... 32-28; aínda que son factíbeis outras opcións como 9. ... 29-25; que o propio Nuno ten usado nalgunha ocasión. Vexamos:

a) 9. ... 32-28; 10.05-10, 28-23; 11.11-14, 18x11; 12.07x14 ... [Ata aquí como na «Enciclopedia de Kear»] 12. ... 29-25; 13.03-07, 21-18; 14.14x21, 25x18; 15.10-13, 19-14; 16.15-19, 22x08; 17.13x22, 24-20; 18.09-13, 23-19; 19.13-17, 19-15; 20.22-26, 30x21; 21.17x26, 20-16; 22.07-12, 16x07; 23.04x18, 08-04; 24.26-29, 04x21; 25.29x12, [EMP].

b) 9. ... 29-25; 10.05-10, 31-27; 11.10-13, 21-17; 12.02-06, 17x10; 13.06x13, 25-21; 14.13-17, 32-28; 15.17x26, 30x21; 16.03-06, 28-23; 17.06-10, 21-17; 18.11-14, 18x11; 19.07x14, 17-13; 20.09x18, 22x06; 21.15x31, 06-03; [EMP]. Como nun xogo que mantiñamos inédito no noso arquivo no que se enfrontaron Luís Sá vs. Nuno Vieira no 12º Campionato de Portugal de rápidas disputado en Sao Joao da Madeira no ano 2013.

6. ... 23-20; 7.13-17, 30-26!;


Tapar o burato co outro peón deixa as negras en posición moi delicada debido á fraxilidade do «cóbado» formado polos peóns «26», «22» e «18». Vexamos:

●  7. ... 29-26; 8.05-10, 28-23; 9.10-13, 20-16; 10.01-05, 23-20; 11.05-10, 31-27; 12.10-14, 19x10; 13.15-19, 22x06; 14.13x29, 20-15; 15.02x20, 24x08; 16.17x26, 30x21; 17.09-13, 10-05; 18.13-17, 21-18; 19.29-22, 18-14; 20.22x31, 05-02; 21.31-09, 14-10; 22.17-21, 32-28; 23.21-25, 28-24; 24.25-29, 10-05; 25.03-06, 02x20; 26.09x02, 20-23; [EMP].

Peor resulta permitir a troca como se demostra nos seguintes exemplos:

●  7. ... 28-23�; 8.17x26, 30x21; 9.05-10, 21-17; 10.02-05, 29-25; 11.10-13, 17x10; 12.05x21, 25x18; 13.12-16, 19x12; 14.11-15, 20x11; 15.07x21, [GB]. Como en dous xogos disputados en Lisboa polo Dr. Orlando Lopes nos que derrotou a Miguel Ferramacho no ano 1952 e posteriormente a Vitorino Coelho no 1954.

 7. ... 20-16�; 8.17x26, 30x21; 9.05-10, 21-17; 10.02-05, 29-25; 11.11-14, 18x11; 12.07x23, 16x07; 13.03x12, 28x19; 14.10-13, 17x10; 15.05x23, 22-18; 16.01-05, 25-21; 17.05-10, 21-17; 18.04-08, 17-13; 19.10x17, 18-14; 20.23-27, 31x22; 21.15-20, 24x15; 22.12x26, [GB]. Como nun xogo José Silva Pereira vs. Antonio Russo do 12º Campionato de Portugal disputado en Faro no ano 1992.

8.12-16 ...


A mellor, aínda que tamén se ten xogado 8.05-10, 20-16; alcanzando unha posición na que as brancas deben seguir con coidado:

a) 9.01-05� ... [Perde] 9. ... 28-23; 10.03-06, 32-28; 11.09-13, 18x09; 12.11-14, 24-20; 13.15x24, 22-18; 14.06-11, 18-13; 15.14-18, 13x06; 16.18x25, 06-03; 17.11-15, 03-13; 18.15x22, 13x27; 19.05-10, 23-19; 20.07-11, 16x07; 21.11-14, 28-23; 22.04x11, 27-30; [GN]. Como nun xogo Joao Oliveira vs. Manuel Vaz Vieira do 21º Campionato de Portugal disputado en Charneca da Caparica no ano 2001.

b) 9.10-13, 28-23; 10.03-06! ... [Igual que na variante anterior volve ser malo avanzar o peón do «río». Se 10.01-05�, 23-20; 11.05-10, 31-28; 12.02-06 ... (Ou se 12.11-14, 18x11; 13.07x23, 16x07; GN. Como nun antigo xogo Hugh Mckean vs. William K. Campbell disputado no Torneo Escocés do ano 1898 que curiosamente foi repetido moito tempo despois por José Carlos Anjos vs. José Silva Pereira no 21º Campionato de Portugal en sesión celebrada en Charneca da Caparica no ano 2001) 12. ... 28-23; 13.10-14, 19x10; 14.15-19, 22x08; 15.13x22, 26x19; 16.17x26, 29x22; 17.06x13, 19-15; 18.11-14, 22-19; 19.14-18, 15-11; 20.07x14, 19x10; 21.18-22, 10-05; 22.13-18, 05-02; 23.18-21, 16-12; 24.22-27, 20-16; 25.21-25, 12-07; 26.03x12, 16x07; 27.04x11, 02x20; 28.25-29, 23-19; 29.29x12, 20x30; GN. Como nun xogo Veríssimo Días vs. Artur Gomes do 10º Campionato de Portugal que tivo lugar en Oliveira de Azemeis no ano 1990] 10. ... 23-20; [Ou tamén 10. ... 32-28; 11.06-10,19-14; 12.10x19, 23x14; 13.15-19, 22x08; 14.13x22, 26x19; 15.11x25, 19-15; 16.07-11, 15x06; 17.02x11, 28-23; 18.11-14, 16-12; 19.17-21, 12-07; 20.04x11, 08-04; 21.14-18, 04x14; 22.18-22, 23-20; 23.22-26, 29x22; 24.21-26, 20-15; 25.26-30, 14-07; 26.25-29, 07-12; 27.29x19, 12-08; 28.19x12, 08x22; EMP.] 11.06-10, 31-28; 12.02-05, 28-23; 13.10-14, 19x10; 14.05x14, 32-28; 15.04-08, 22-19; 16.13x22, 19x10; 17.22-27, 10-06; [Non vale 17. ... 21-18�; por 18.15-19, 23x14; 19.27-31, 18-13; 20.09x18, 10-06; 21.18-21, 06-03; 22.21x30, 29-25; 23.11x18, 20-15; 24.12x19, 03x09; 25.30-26, 09-02; 26.01-05, 02x09; 27.26-22, 09x27; 28.31x09, 28-23; 29.08-12, 16x07; 30.17-21, 25x18; 31.09x03, GB. Como nun xogo Vieira de Jesús vs. Vítor Cunha do 21º Campionato de Portugal disputado en Charneca da Caparica no ano 2001] 18.15-19, 23x14; 19.11x25, 06-03; 20.27-30, 28-23; 21.30x21, 23-19; 22.21-30, 19-15; 23.12x19, 03x22; 24.09-13, 22x09; 25.08-12, 16x07; 26.30x03, 24-20; 27.17-21, 20-16; 28.21-26, 29x22; 29.25-29, 09-18; 30.29x08, 18-07; 31.03x12, 16x07; [EMP].


c) 9.02-06, 28-23; 10.10-14, 19x10; 11.06x13 ... [Ata aquí o xogo é igual que na «Enciclopedia de Kear»] 11. ... 23-20; 12.01-05, 32-28; 13.05-10, 28-23; 14.10-14, 22-19; 15.13x22, 19x10; 16.09-13, 26x19; 17.15x22, 21-18; 18.17-21, 18x09; 19.21-26, 10-05; 20.26-30, 05-02; 21.11-14, 09-05; 22.04-08, 23-19; 23.14x23, 05-01; 24.23-28, 01x32; 25.22-27, 31x22; 26.07-11, 02x15; 27.12x26, 29x22; 28.08-12, 16x07; 29.03x12, 22-18; 30.30x16, 18-13; [EMP]. Como nun enfrontamento Antonio Russo vs. José Silva Pereira do 12º Campionato de Portugal disputado en Faro no ano 1992.

8. ... 19x12; 9.16x23, 28x19; 10.07x16, 19-15;


Se 10. ... 32-28; permite «xudía», pero é unha alternativa perfectamente válida, polo que o primeiro xogador ás veces decide tomar outra ruta. Vexamos:

a) 11.09-13 ... [As brancas aceptan o reto] 11. ... 18x09; 12.02-06, 09x02; 13.11-15, 02x20; 14.16x32, 19-15; 15.32-14, 29-25; 16.01-05, 24-20; 17.05-09, 31-27; 18.03-06, 15-12; 19.14-23, 20-15; 20.23x30, 22-18; 21.30-27, 18-13; 22.09x18, 21x14; 23.27-18, 15-11; 24.06x15, 14-10; 25.18-14, 10-06; 26.14-19, 06-02; 27.19x29, 02x20; 28.29x08, 25-21; 29.17x26, 20-23; [EMP].

b) 11.02-06 ... [Rexeitando a oferta] 11. ... 19-15; 12.11x20, 24x15; 13.16-20, 18-14; 14.05-10, 14x05; 15.01x10, 22-18; [Ou 15. ... 21-18; 16. 04-07, 22-19; 17.17-21 ... (Non vale 17.20-23� por 17. ... 29-25; 18.23x32, 25-21; 19.32x14, 18x04; GN.) 17. ... 26x17; 18.10-13 ... (De novo segue sen valer o ataque na casa «23») 18. ... 17x10; 19.06x22, 28-24; con final igualado como nun xogo J. Andrews vs. Joseph Maize do 1º Torneo Americano disputado en Boston no ano 1907. Podería seguir 20.20-23, 15-11; 21.07x14, 19x10; 22.23-27, 10-05; 23.27-30, 05-01; 24.09-13, 01-10; 25.13-17, 10-14; EMP.] 16.20-24, 28-23; [Ata aquí como na «Enciclopedia de Kear»] 17.10-13, 23-20; 18.13x22, 26x19; 19.17x26, 29x22; 20.09-13, 15-11; 21.06x15, 20x11; 22.13-17, 19-14; 23.17-21, 22-19; 24.21-26, 11-06; 25.03x10, 14x05; 26.26-29, 19-14; 27.29-15, 05-01; 28.15-06, 01-05; 29.06-10, [EMP].


11.11x20, 24x15; 12.16-20, 32-28; 13.05-10 ...


Aquí as brancas, se o prefiren, poden optar por 13.02-06, e o xogo traspón á liña da «Enciclopedia de Kear» con 10. ... 32-28.

13. ... 15-12; 14.04-08 ...


Un lance que prepara unha astuta trampa, pero que tamén pode conducir a un moi fácil empate se o condutor das negras non pica.

Seguramente máis incisiva é 14.10-13, 18-14; 15.13-18, 22x13; 16.09x25, 14-11; 17.01-05, 11-07; 18.04x11, 12-08; 19.05-10, 08-04; 20.10-14, 04-08; 21.20-24, 08-04; 22.03-07, 28-23; 23.14-18, 23-19; 24.18-21, 26-22; 25.02-06, 19-15; 26.11x20, 04x02; 27.20-23, 02-05; 28.23-27, 22-18; 29.27-30, 18-13; 30.21-26, 29x22; 31.25-29, *05-19!; [Non 31. ... 05-32�; por 32.29x15, 32-14; 33.15-02, 13-09; 34.30-16, 14-32; 35.17-21, 32-01; 36.21-26, 01-32; 37.26-29, 32-01; 38.02-15, 01-32; 39.15-22, GB. Como nun xogo Víctor Oliveira vs. Veríssimo Días da Final da 15ª Taça de Portugal disputada en Leiría no ano 1999 que foi publicado na sección de Damas do semanario «Cidade de Tomar»] 32.30-27, *13-09; 33.27x13, *19-32; [Se 33. ... 19-01�; 34.13-06, 01-23; 35.06-02, GB.] 34.17-21, 32-23; [Máis seguro era sacrificar o peón para eliminar a forza da «batería branca» que ameaza 13-27 e o disparo] 35.21-26, 23-32; 36.26-30, 31-28!; [As negras xa non poden esperar máis e deben desfacerse do peón para non perder o xogo] 37.24x31, 09-05; 38.13-10, 05-02; [EMP].

14. ... 28-24�;


O punto crítico do xogo. Nuno cae na trampa xogando precisamente o movemento que esperaba Veríssimo. Correcto era 14. ... 12-07!; [Ou 14. ... 28-23; 15. 20x27, 12-07; que traspón á defensa que explicamos nos comentarios da decimo-quinta xogada] 15.03x12, 18-14; [Posíbel tamén era a defensa coa «Manobra de Timoneda» 15. ... 28-23; 16.20x27, 18-14; 17.10x19, 22x15; 18.12x19, 31x15; entroncando] 16.10x19, 22x15; 17.12x19, 28-23; 18.19x28, 31x15; 19.02-06, 21-18; 20.06-10, 26-21; 21.17x26, 29x22; 22.10-13, 18-14; [Ou 22. ... 15-11; 23.13-17, 11-06; 24.17-21, 18-14; 25.21-26, 14-11; EMP.] 23.13-17, 14-11; 24.17-21, 11-06; 25.21-26, 06-03; 26.26-30, 15-11; [EMP]. Como nun xogo Joaquim Silva «Pardal» vs. José Silva Pereira do 18º Campionato de Portugal disputado en Porto no ano 1998.

15.08x15, 22-19; 16.15x22, 24x15; 17.10-13, 26x19; 18.13x22, 21-18; 19.17-21, 15-12; 20.21-26, 12-08; 21.26-30 ...


Este xogo ten unha curiosísima historia que se remonta 25 anos atrás. Foi no  10º Campionato de Portugal disputado en Oliveira de Azemeis no ano 1990 cando usando exactamente esta mesma liña, o propio Veríssimo foi batido polo fortísimo xogador almadense Artur Gomes. Veríssimo que naquel xogo xa abandonou nesta altura, aprendeu ben a lección e agora é el o que lle tira proveito.


21. ... 19-14;

Se 21. ... 08-04; 22.09-13, 18x09; 23.03-07, 04x27; 24.30x14, [GB].

22.30-23, 14-11; 23.23-20, 11-07; 24.03x12, 08-04;


Ata aquí o xogo pódese ver nun vídeo difundido pola Federación Portuguesa, pero o desenlace final aínda se prolongou uns poucos lances máis.

25.20-06, 04-07; 26.06-17, 07x16; 27.17-21, 18-14; 28.21x11, 16-12;


A pesar do precario da posición, Nuno deféndese con enxeño e ofrece unha gran resistencia.

29.*22-26 ...

A continuación exacta, Veríssimo salva o último escollo. Agora o peón da casa «9» ten o camiño aberto para coroar e a vitoria non ofrece dificultades.

29. ... 29x22; 30.11-04, 12-08; 31.09-13, 22-19; 32.13-17, [GB].






1.12-15, 23-19;


Este xogo disputouse xustamente ao lado do que acabamos de comentar, e curiosamente tamén comezou coa apertura «Paralela Ortodoxa».

2.08-12, 28-23;


Sepanas opta pola variante máis tradicional. Outras posibilidades son 2. ... 21-18 [Defensa Moderna], 2. ... 21-17 [Variante Drummond] ou 2. ... 27-23 [Defensa Española] que foi a que xogou Nuno no taboleiro contiguo. Lixeiramente máis frouxa é a liña da dobre troca 2. ... 24-20; 3.15x24, 19-14; 4.10x19, 22x08.

3.11-14 ...


Aquí a continuación con máis preferencias é 3.10-13. A teoría considera que tanto a textual como 3.09-13 ou 3.10-14 permiten ás negras igualar con máis facilidade

3. ... 23-20;


Recoñecida como a mellor. Outras opcións menos empregadas son 3. ... 21-18 ou 3. ... 32-28. Vexamos:

●  Se 3. ... 21-18; 4.14x21, 25x18; [Posición igual que na seguinte variante da «Central Transversal»: 1.11-14, 21-18; 2.14x21, 25x18; 3.12-15, 23-19; 4.08-12, 28-23] con estas posibilidades:

a) 5. 10-13, 19-14; [No «TED» segue con 5. ... 32-28; 6.06-11, 19-14; 7.05-10, 14x05; 8.01x10, que traspón á variante con 7. ... 32-28] 6.05-10, 14x05; 7.01x10, 23-19; [Superior a 7. ... 32-28; 8.06-11, 22-19; 9.13x22, 27x18; 10.15x22, 26x19; 11.10-13, 23-20; 12.13x22, 20-15; 13.11x20, 24x08; 14.09-13, 28-24; 15.13-18, 30-26; 16.07-12, 19-14; 17.03-06, 26x19; 18.18-22, 24-20; 19.12-16, 20-15; 20.16-20, 15-12; 21.20-23, 14-10; 22.06x13, 12-07; 23.04x11, 29-26; 24.22x29, 08-04; 25.29x15, 04x32; EMP. como nun xogo Antonio Eduardo Igrejas vs. Amadeu Martins Coelho disputado por correspondencia no Torneo da revista «Palabras Cruzadas» no ano 1956] 8.06-11, 29-25; 9.13-17, 19-14; 10.10x19, 24-20; 11.15x24, 22x08; 12.11-14, 18x11; 13.07x14, 32-28; 14.03-07, 28-23; 15.02-06, 26-22; 16.06-10, 23-19; 17.14x23, 27x20; 18.10-14, 20-15; 19.14-18, 22x13; 20.09x18, 30-26; 21.17-21, 26x17; 22.18-22, 17-13; 23.22-26, 13-10; 24.26-29, 10-05; 25.29x12, 05-01; [EMP].

b) 5.06-11, e aquí se:

u 5. ... 18-14; 6.11x18, 22x06; 7.15x22 ... [Ou 7.02x11, 27-22; 8.05-10, 26-21; 9.09-13, 21-18; 10.13-17 ... (Ata aquí igual que nun xogo Manuel Vaz Vieira vs. José Augusto do 2º Campionato de Portugal disputado en Lisboa no ano 1982) 10. ... 29-26; 11.01-05, 23-20; 12.05-09, 26-21; 13.17x26, 30x21; 14.11-14, 20x11; 15.14x23, 22-19; 16.07x14, 18x11; 17.10-13, 24-20; 18.13-17, 21-18; 19.17-21, 20-16; 20.12-15, 19x12; 21.21-26, 12-07; 22.03x12, 16x07; 23.23-27, 31x22; 24.26-29, 07-03; 25.29x02, EMP.] 7. ... 26x19; 8.02x11, 24-20; 9.11-14, 19x10; 10.05x14, 32-28; 11.07-11, 27-22; 12.12-15, 20-16; 13.14-18, 22x13; 14.09x18, 16-12; 15.01-05, 28-24; 16.05-10, 23-20; 17.18-21, 31-27; 18.10-13, 27-22; 19.13-17, 22-18; 20.15-19, 12-07; 21.03x12, 20-15; 22.11x20, 24x08; 23.19-23, 18-14; 24.23-28, *14-11; [Non 24. ... 14-10�; por 25.28-31, 29-26; (Para evitar o disparo da «batería») 26.*31-24 ... (Falso sería 26.31-28�, 10-06; 27.28-19, 06-03; 28.19x29, 03-12; 29.29-25, 12-29; EMP. como nun xogo Joaquim Pedras vs. Mario Dinis Vaz disputado en Lisboa no ano 1959) 26. ... 10-05; 27.24-15, 05-01; 28.15x29 e as brancas gañan o final. Podería seguir 28. ... 01-14; 29.21-25, 14-32; 30.29-22, 32-05; 31.22-09, 05-19; 32.25-29, 19-10; 33.17-21, 10-23; 34.21-25, 23-14; 35.29-15, 14-32; 36.25-29, 32-10; 37.09-31, 10-23; 38.29-25, 23-01; 39.31-13, 01-32; 40.13-03, 32-01; 41.25-14, 01x12; 42.03x16, GB.] 25.28-31, *29-26; 26.21-25 ... [Se 26.31-24, 11-07; 27.04x11, 30-27*; (Non vale 27. ... 08-04�; por 28.11-15, 04x25; 29.17-21, 25x20; 30.24x29, GB.28.21x30, 08-04; 29.30x20, 04x14; EMP.] 26. ... 11-06; 27.25-29, 26-21; 28.17x26, 30x21; [EMP].

u 5. ... 23-20; 6.10-14, 19x10; 7.05x21 ... [Traspoñendo á seguinte liña da «Defensa Moderna»: 1.12-15, 23-19; 2.08-12, 21-18; 3.10-14, 19x10; 4.05x21, 25x18; 5.06-10, 28-23; 6.10-14, 23-20; 7.14x21] 7. ... 26x17; 8.12-16, 31-28; 9.16x23, 28x12; 10.07x16, 32-28; 11.01-05, 28-23; 12.05-10, 30-26; 13.04-08, 22-19; 14.02-06, 29-25; 15.11-15, 19x12; 16.08x15, 26-22; 17.10-14, 22-18; 18.14x21, 25x18; 19.06-11, 27-22; 20.03-06, 23-19; 21.15-20, 24x15; 22.11x20, 19-14; 23.20-23, 14-10; 24.06x13, 17x10; 25.23-28, 10-05; 26.16-20, 05-02; 27.20-24, 02-20; 28.28-32, 18-13; 29.09x27, 20x30; [EMP].

c) 5.07-11, 23-20; [Ou 5. ... 26-21; 6.10-14, 19x10; 7.06x13, 23-20; 8.13-17, 20-16; 9.17x26, *30x21; 10.04-08, 16x07; 11.03x12, 27-23; 12.12-16, 29-25; 13.05-10, 21-17; 14.02-05, 23-19; 15.10-13, 19x12; 16.08x15, 17x10; 17.05x21, 25x18; 18.01-05, 32-28; 19.05-10, 28-23; 20.10-14, 18-13; 21.09x27, 31x22; 22.14-18, 22x13; 23.11-14, 13-10; 24.15-19, 10-06; 25.19x28, 06-02; 26.28-32, 24-20; 27.16x23, 02-11; 28.14-19, 11-15; EMP.] 6.10-14, 19x10; 7.05x21, 26x17; 8.01-05, 20-16; 9.11-14, 16x07; 10.03x12 ... [Ou 10.04x11, 24-20; 11.15x24, 31-28; 12.24x31, 22-18; 13.31x13, 17x01; 14.06-10, 01-05; 15.11-15, 32-28; 16.15-19, 30-27; 17.09-13, 05-09; 18.13-17, 29-26; 19.02-05, 09x02; 20.14-18, 02-09; 21.17-21, 09x15; 22.21x30, 27-22; 23.30-27, 15-19; 24.27x09, 19x01; EMP.] 10. ... 24-20; 11.15x24, 31-28; 12.24x31, 22-18; 13.31x13, 17x03; 14.12-15, 29-26; 15.14-19 ... [Non 15.14-18�, por 15. ... 26-22; 16.18x27, 30x23; 17.04-08, 32-28; 18.08-12, 03x16; 19.15-20, 28-24; 20.20x27, 16x30; 21.05-10, 30-21; GN. Como nun xogo A. P. Costa vs. Mario Dinis Vaz disputado no ano 1962] 15. ... 03-16; 16.05-10, 32-28; 17.09-13, 16-27; 18.10-14, 27x09; 19.15-20, 26-22; 20.19x26, 30x21; 21.14-19, 09-27; 22.20-23, 27x20; 23.19-22, 21-18; 24.22-26, 18-14; 25.26-29, [EMP].

●  3. ... 32-28; e aquí as brancas poden elixir:

a) 4.06-11, 21-18; 5.14x21, 25x18; 6.10-14, 19x10; 7.05x21, 26x17; 8.01-05, 23-19; 9.05-10, 28-23; 10.09-13, 29-25; 11.11-14, 22-18; 12.13x22, 27x11; 13.15x22, 30-27; 14.07x14, 27x11; 15.03-07, 31-27; 16.07x14, 27-22; 17.12-15, 22-18; 18.14x21, 25x18; 19.04-07, 18-13; 20.15-19, 23x05; 21.02x18, 17-13; [EMP]. Como no «Manuscrito» de Luís Antonio David, antigo campión de Lisboa e un dos mellores xogadores portugueses de todos os tempos. Cando este xogador morreu de tuberculose no 1952 con tan só 28 anos, o seu amigo Orlando Augusto Lopes [Coñecido no mundo damista como o Dr. OAL] herdou os seus apuntamentos e posteriormente publicounos na revista «Enciclopédia Damista».


b) 4.07-11, 21-18; 5.14x21, 25x18; 6.10-14, 19x10; 7.05x21, 26x17; 8.01-05 ... [Máis forte que 8.11-14, 22-19; 9.15x22, 27x11; 10.06x15, 30-26; 11.01-05, 23-19; 12.15x22, 26x19; 13.05-10, 24-20; 14.09-13, 29-26; 15.13-18, 26-22; 16.18x27, 31x22; 17.12-16, 28-23; 18.04-07, 20-15; 19.07-11, 15x06; 20.02x11, 22-18; 21.03-06, 18-13; 22.11-14, 19-15; 23.14-18, 13-09; 24.18-22, 09-05; 25.22-26, 15-12; 26.26-29, 12-08; 27.10-14, 17-13; 28.29-19, [EMP]. Outro xogo do Manuscrito de Luís Antonio David] 8. ... 23-19; 9.05-10, 28-23; 10.04-08, 30-26; 11.11-14, 17-13; 12.10x17 ... [Se 12.09x18, 22x13; 13.15x22, 27x11; 14.06x15, 13x06; 15.02x11, 26-21; 16.11-14, 31-28; 17.12-16, 29-26; 18.16-20, 23x16; 19.14-19, 21-18; 20.08-12, 16x07; 21.03x12, 26-21; 22.12-16, 18-14; 23.16-20, 14-11; 24.20-23, 11-07; 25.23x32, 07-04; 26.19-22, 04-08; 27.15-19, 21-18; EMP.] 12. ... 19x10; 13.06x13, 23-20; 14.13-18, 22x13; 15.09x18, 20x11; 16.18-21, 26-22; 17.12-16, 22-19; 18.21-25, 31-28; 19.17-21, 27-22; 20.21-26, 28-23; 21.26-30, 11-07; 22.03x12, 22-18; 23.30x20, 24x15; 24.16-20, 15-11; 25.20-24, 19-14; 26.24-28, 11-06; 27.02x11, 14x07; 28.12-15, 07-03; 29.15-20, 18-14; 30.28-32, 14-11; 31.20-24, 11-07; [EMP].

4.14x23, 20x11; 5.07x14, 27x20; 6.12-16 ...


A mellor, con idea de evitar o corte na casa dique, que deixa o flanco esquerdo bastante debilitado. A principal alternativa é 6.10-13, que pode ser respondida con:

a) 6. ... 21-18; 7.14x21, 26x10; 8.05x14 ... [Ou se 8.06x13, 22-19; 9.13-18, 20-15; 10.12-16, 15-12; 11.04-08, 19-15; 12.05-10, 31-27; 13.02-06, 29-26; 14.10-14, 32-28; 15.01-05, 28-23; 16.05-10, 15-11; 17.06x15, 12-07; 18.03x12, 23-20; 19.16x23, 27x11; 20.18-22, 26x19; 21.14x23, 11-07; 22.23-28, 07-03; 23.28-32, 03x16; 24.10-14, EMP. Como nun xogo Manuel Cardoso vs. Justino Miguel do Torneo de Lobao do ano 20118. ... 22-18; 9.14x21, 25x18; 10.01-05 ... [Ou 10.06-11, 31-27; 11.12-15, 27-22; 12.01-05, 32-28; 13.05-10, 28-23; 14.10-14, 29-25; 15.14x21, 25x18; 16.02-05, 20-16; 17.05-10, 23-19; 18.04-08, 19x12; 19.08x15, 16-12; (Se 19. ... 30-27; 20.10-14, 18-13; 21.09x18, 22x13; 22.15-20, 24x06; 23.03x17, EMP. Como nun dos xogos do Manuscrito de Luís Antonio David) 20.10-14, 12-08; 21.14x21, 08-04; 22.21-25, 04x14; 23.03-07, 14x04; 24.25-29, 22-18; 25.15-20, 24x15; 26.29x08, EMP.] 10. ... 32-28; 11.03-07, 20-16; 12.05-10, 28-23; 13.12-15, 31-27; 14.10-14, 18x11; 15.07x14, 23-20; 16.09-13, 20x11; 17.06x15, 16-12; 18.02-06, 27-22; 19.06-10, 30-26; [Inferior é 19. ... 30-27; 20.14-18, 29-26; 21.10-14, 12-08; 22.14-19, 24-20; 23.15x24, 22x15; 24.24-28, 15-11; 25.28-31, 27-22; 26.18x27, 11-07; 27.04x11, 08-04; 28.11-15, 04-11; 29.27-30, 11x24; 30.30x17, 24-11; (Non 30. ... 24-20�; 31.17-30, GB. Como nun xogo do Campionato da FNAT do ano 1971 no que se enfrontaban Jesús Antonio Perú vs. Medalha da Silva) 31.31-28, 11-24; EMP.] 20.14-18, 22-19; 21.15x22, 26x19; 22.18-22, 12-07; 23.04x11, 19-15; 24.11x20, 24x15; 25.22-27, 15-11; 26.13-18, 11-06; 27.18-22, 06-02; 28.10-14, 29-26; 29.22x29, 02-11; 30.14-19, 11-14; [EMP].

b) 6. ... 20-16; 7.13-18, 16x07; 8.04x11 ... [Ou 8.03x12, 22x13; 9.09x18, 26-22; 10.18x27, 31x22; 11.05-10, 21-18; 12.14x21, 25x18; 13.06-11, 22-19; 14.02-05, 29-26; 15.04-08, 32-28; 16.11-15, 26-22; 17.10-13, 18x02; 18.12-16, 19x12; 19.08x15, 02x20; 20.16x32, 24-20; 21.32-23, 20-15; 22.23-19, 15-11; 23.19x29, 11-07; EMP.] 8. ... 22x13; 9.09x18, 24-20; 10.11-15, 20x11; 11.06x15, 32-28; 12.05-10, 28-23; 13.01-05 ... [Ou 13.10-13, 30-27; 14.02-06, 21-17; 15.06-11, 17x10; 16.15-20, 23x16; 17.18-22, 26x19; 18.14x30, 16-12; 19.11-14, 12-08; 20.14-18, 31-28; 21.18-22, 08-04; 22.22-27, 04-08; 23.27-31, 10-05; 24.01x10, 08-19; 25.31x24, 19x01; EMP.] 13. ... 30-27; 14.02-06, 21-17; 15.15-19, 27-22; 16.19x28, 22x13; 17.28-32, 13-09; 18.10-13, 17x01; 19.06-11, 01x23; 20.32x10, 26-22; 21.11-15, 25-21; 22.15-20, 21-18; 23.20-23, [EMP]. Como nun xogo Luís Antonio David vs. Carlos Alberto Pereira Gonçalves disputado en Lisboa sen data coñecida.

c) 6. ... 20-15; [A máis incisiva segundo a opinión do Dr. OAL] 7.12x19, 22x15; 8.05-10 ... [Ou 8.13-17, 32-28; 9.05-10, 24-20; 10.09-13, 15-12; 11.14-19, 20-16; 12.10-14, 12-07; 13.03x12, 16x07; 14.04x11, 21-18; 15.14x21, 25x09; 16.11-15, 30-27; 17.06-11, 27-23; 18.11-14, 23-20; 19.15x24, 26-21; 20.17x26, 29x15; 21.14-18, 15-12; 22.18-22, 12-07; 23.22-27, 31x22; 24.24x31, 07-03; 25.31x18, EMP.] 8. ... 24-20; 9.14-19, 21-17; 10.10-14, 17x10; 11.06x13, 15-11; 12.01-05, 31-27; 13.05-10, 27-22; 14.19-23, 25-21; 15.13-17, 20-16; 16.14-19, 22x15; 17.03-07, 16-12; 18.07x14, 15-11; 19.02-05, 11-06; 20.23-28, 32x23; 21.14-18, 21x14; 22.10x28, 06-02; 23.28-31, 02-11; 24.31-24, 11-14; 25.04-08, 14x01; 26.08x15, 01-23; 27.24-31, [EMP].

6 . ... 21-18;


Se 6. ... 20-15; segue 7.10-13, e o peón da casa «16» impide o ataque 24-20. As negras poden continuar con:

a) 7. ... 32-28; 8.13-18, 22x13; 9.09x18, 31-27; 10.05-10, 21-17; 11.04-08, 28-23; 12.01-05, 17-13; 13.10x17, 15-11; 14.06x15, 23-20; 15.16x23, 27x11; 16.17-21, 26x17; 17.18-22, 24-20; 18.14-19, 20-16; 19.19-23, 11-07; 20.03x12, 16x07; 21.22-27, 07-04; 22.27-31, 17-13; 23.31x09, 04-14; 24.09-18!, 14x21; 25.23-28, 21-07; 26.28-32, [EMP].

b) 7. ... 21-18; 8.14x21, 26x10; 9.05x14, 22-18; 10.14x21, 25x18; 11.01-05, 31-27; [Non 11. ... 32-28�; pola «xudía» con 12.09-13, 18x09; 13.06-11, 15x06; 14.02x11, 09x02; 15.11-15, 02x20; 16.16x32, GB. Un sinxelo golpe publicado no Nº7 da revista portuguesa «Estratégia Damista»] 12.05-10 ... ; e aquí se:

u 12. ... 29-26; 13.10-13, 26-22; 14.06-11, 15x06; 15.02x11, e nesta altura o «TED» avalía a posición co erróneo veredicto de «as brancas deben gañar», pero o certo é que o xogo está equilibrado e tras 15. ... 27-23; 16.13-17, 30-26; 17.03-06, 32-28; 18.04-08, 22-19; 19.11-15, 19x12; 20.08x15, 18-14; 21.15-19, 14-10; 22.06x13, 23x14; 23.13-18, 28-23; 24.18-21, 14-10; 25.21x30, 10-05; 26.30x20, 24x15; 27.17-21, [EMP].

u 12. ... 27-22; 13.10-13, 32-28; 14.06-11, 15x06; 15.02x11, 28-23; 16.03-07 ... [Ou 16.03-06, 29-25; 17.04-08, 25-21; (Se 17. ... 23-19; 18.06-10, 19-15; 19.11x20, 24x15; 20.16-20, 15-11; 21.10-14, 11-07; 22.14x21, 25x18; 23.20-24, 07-03; 24.13-17, 03-10; 25.17-21, EMP.) 18.13-17, 22-19; 19.17x26, 30x21; 20.06-10, 24-20; 21.10-13, 19-14; 22.13x22, 14x07; 23.22-27, 07-03; 24.08-12! ... (Se 24.27-30�, 23-19; 25.16x23, 19-14; 26.30x17, 14-10; 27.17x06, 03x28; GB.) 24. ... 03-17; 25.27-30, 17-03; 26.30x17, 23-19; EMP. Como nun xogo Orlando Augusto Lopes vs. Julio César Patricio disputado en Lisboa no ano 1956] 16. ... 23-19; 17.07-12, 29-25; 18.04-08 ... [Ou se 18.11-15, 25-21; 19.13-17, 18-14; 20.17x26, 30x21; 21.09-13, 21-17; 22.16-20, 17x10; 23.20-23, 10-05; 24.23-27, 05-01; 25.27-31, 14-10; 26.31x03, 24-20; 27.15x22, 20-15; EMP. Como noutro xogo Orlando Augusto Lopes vs. Julio César Patricio disputado en Lisboa no ano 1958] 18. ... 25-21; [Ou se 18. ... 19-14; 19.11-15, 14-10; 20.15-20, 24x15; 21.12x26, 30x21; 22.13x22, 10-05; 23.22-27, 05-01; 24.27-31, 21-17; 25.31-18, 17-13; 26.18-11, 01-28; 27.09x18, 28-14; 28.11-15, 14x21; 29.15-19, 21-11; EMP.] 19.13-17, 19-14; 20.17x26, 14x07; 21.26-29, 07-03; 22.29x15, 30-26; 23.15x29, 18-13; 24.09x18, 24-20; 25.16x23, [EMP]. Como noutro dos enfrontamentos Orlando Augusto Lopes vs. Julio César Patricio disputado en Lisboa no Nadal do ano 1957.

u 12. ... 32-28; 13.06-11, 15x06; 14.02x11, 28-23; 15.03-07 ... [Ou 15.10-13, 27-22; traspoñendo á anterior ramificación 12. ... 27-22] 15. ... 27-22; 16.10-14, 29-25; 17.14x21, 25x18; 18.11-14, 18x11; 19.07x14, 22-19; [EMP]. Como nun xogo Manuel Capote vs. Medalha da Silva do 10º Campionato de Portugal disputado en Oliveira de Azemeis no ano 1990.

7.14x21, 25x18; 8.16x23, 31-27; 9.03-07 ...


No tratado da «Enciclopédia Damista» segue con 9.06-11, 27x20; 10.10-14, 20-15; [Quizais sexa preferíbel 10. ... 26-21; aínda que tras 11.05-10, 32-28; 12.10-13, 20-15; 13.11x20, 24x15; 14.03-07, 18x11; 15.07x14, 21-17; 16.13-18, 22x13; 17.09x18, 15-11; 18.01-05, 17-13; 19.14-19, 13-09; 20.05-10, 09-05; 21.02x09, 11-06; 22.18-21, 06-02; 23.19-22, 02-06; 24.09-13, 06-15; 25.21-26, 30x21; 26.22-27, 15-19; 27.27-31, 19x05; 28.31x24, EMP.] 11.11x20, 24x15; 12.14x21, 26x17; 13.05-10, 22-18; 14.02-06, 30-26; 15.10-13, 17x10; 16.06x22, 26x19; 17.04-07, 32-28; 18.09-13, 28-23; 19.13-18, 15-11; 20.07x14, 19x10; 21.18-22, 23-19; 22.22-27, 19-15; 23.27-31, 15-12; [Non vale 23. ... 15-11�; 24.31-24, 10-06; 25.03x10, 11-07; 26.10-14, 07-04; 27.14-19, 04-14; 28.19-22, 14-23; 29.24-06, 23-30; 30.06-17, 30-20; 31.17-10, 20-30; 32.10-06, 30-17; 33.06-03, 17-30; 34.03-16, GB. Como nun xogo Dr. Orlando Augusto Lopes vs. Julio César Patricio disputado en Lisboa no ano 1957] 24.31-22, 12-08; 25.22-19, 10-05; 26.01x10, 08-04; [EMP].

9. ... 27x20; 10.10-14, 18x11; 11.06x15, 20x11; 12.07x14, 24-20;


Se 12. ... 26-21; 13.09-13, 29-25; 14.13-17, 32-28; 15.17x26, 30x21; 16.05-10, 28-23; 17.01-05, 21-17; 18.04-07, 24-20; 19.02-06, 20-16; 20.06-11, 22-18; 21.14x21, 25x18; 22.11-15, 18-13; 23.15-20, 13x06; 24.20x27, 06-03; 25.27-31, 03x12; 26.31-28, [EMP].

13.05-10, 20-15; 14.02-06 ...

Nesta altura era moi interesante 14.14-18, 22x06; 15.02x20, 30-27; 16.01-05, 26-21; 17.05-10, 29-26; 18.09-13, 27-22!; 19.20-23, 21-18; 20.13-17, 22-19; 21.23-27, 18-13; 22.27-30, 13x06; 23.30x21, 06-03; [EMP].

14. ... 32-28; 15.14-18, 22x13; 16.09x18, 28-23; 17.10-14, 30-27; 18.01-05, 23-20;


Máis forte era 18. ... 15-12; que obrigaba ás brancas a xogar con moito coidado: 19.05-09, 29-25; 20.09-13, 26-22; 21.*13-17, 22x13; 22.14-18, 13-09; 23.17-21, 09-05; 24.21-26, 05-01; 25.26-29, 12-08; 26.29-22, 25-21; 27.22x31, 21x14; 28.31-18, [EMP].

19.14-19, 26-22; 20.19x26, 29x13; 21.05-09, 13-10; 22.06x13, 15-11; 23.13-18, 11-06; 24.18-21, [EMP].