«Saque de Peón». Bases Intermedias

As «Bases Intermedias» son catro posicións que poden aparecer con certa frecuencia durante o proceso de resolución do «Saque de Peón». Estudámolas por separado para poder referencialas e non ter que copialas repetidamente en cada caso que se presentan. De feito na exposición dos métodos amosados en artigos anteriores xa remitimos a algunha delas e noutros que estudaremos proximamente vai acontecer o mesmo. O seu coñecemento resulta tamén moi proveitoso porque ao presentarse o final, algunhas veces xa se poden formar directamente sen necesidade de gastar tempos en realizar o proceso completo desde a posición inicial dalgún dos diferentes métodos.

Trátase dunha posición intermedia que aparece por primeira vez no método que Juan García Canalejas publicou no seu tratado no ano 1650.
 
1. ... 15-22;
 
Debido á ameaza de troca de damas, nesta posición non hai forma de impedir o avance do peón. Se 1. ... 15-24; 2. 28-31!, 24-20; 3. 07-11, 20×06; 4. 02×11, 09-05; 5. 31-28, e dá o mesmo na casa que coroen que a dama está perdida. [GB].
 
2. 02-06, 22-31;
 
Non vale 2. ... 22-15; por 3.28-24, 15x02; 4.07-11, 02x15; 5.24x02, [GB]. A textual é a única que impide o avance 3.06-11.
 
3. 28-01, 31-13;
 
Outras posibilidades poderían ser:
 
a) 3. ... 31-24; 4.07-11, o proceso acúrtase. A posición sería a mesma que na «Fase de Expulsión» despois do quinto movemento branco.
 
b) 3. ... 31-27; 4.06-11, 27-20; 5.11-14, e se agora as negras continúan coa «luneta» 5. ... 20-11; segue 6.07-04, 11×25; 7.01-14, 25x11;  8.04×14, [GB].
 
4. 07-03 ...
 
Ao estar a dama en «7» non se pode aínda avanzar o peón porque despois de 4. ... 13-06; 5. 11-14, 06-03; as brancas perden unha das damas.
 
4. ... 13-18;
 
Impedindo o avance.
 
5.03-12 ...
 
As brancas preparan a súa incursión na outra transversal para expulsar a dama inimiga e formar así unha posición que tamén podería aparecer na «BASE 2».
 
5. ... 18-21; 6.12-08 ...
 
A elección de García Canalejas, pero aquí resulta indiferente a casa de entrada. Se no seu lugar xogasen 6.12-29, despois de 6. ... 21-25; quedaría formada a orixinal «Posición de Expulsión» que aparece por primeira vez nunha «treta» de Lorenzo Valls na que vai ir confluír a «BASE 2».
 
6. ... 21-04;

 
Agora temos unha «Posición de Expulsión» similar á do comentario anterior. Nesta ocasión entrando pola parte inferior do taboleiro.
 
Os efectos son idénticos aos da outra posición na que a dama branca entra pola parte superior.

Base intermedia que aparece por primeira vez no tratado de Juan García Canalejas no ano 1650, cuxa liña principal vai ir entroncar nunha famosa «treta» que Lorenzo Valls xa tiña sacado á luz  en 1597.
 
1. ... 22-13;
 
As negras ocupan a diagonal de corte «3↗17». Outras posibilidades son:
 
a) 1. ... 22-31; 2.28-24, 31-27; [Se as negras moven a dama á casa «22» segue un proceso similar. Se polo contrario xogan 1. ... 31-13; perden por «xudía» con 2.02-05, 09×02; 3.07-11, 02X15; 4.24×17, GB.] 3.07-14, con estas opcións:
 
➤ 3. ... 27-31; 4.02-06, 31-22; [Contra 4. ... 31-13; as brancas dispoñen do envío a dama con 5.14-05, seguido de 6.06-11, GB. Mais esta BASE tamén pode ser aplicábel sen usar a «lei da calidade» e nese caso as brancas deben seguir con 5.06-11, 13-31;  (Se 5. ... 13-03; 6.24-31, 03-12; 7.14-01, 12-03; 8.11-15, GB.) 6.14-19, 31-18; 7.11-15, 18-31; (Se 7. ... 18-25; 8.19-14 GB. Ou se 7. ... 18-07; as brancas non avanzan o peón e gañan xogando primeiro a dama para «31») 8.24-20, 31-24; (Se as negras van a «18» ou «13» perden por envío a dama) 9.19-14, 24-31; 10.15-19, GB.] 5.06-11, 22-12; [Se 5. ... 22-26; segue 6.14-01, e o peón avanza comodamente xa que, debido á «xudía», non pode ser atacado desde a casa «13» (Con todo, para poder aplicar esta BASE nos sistemas sen «lei de calidade», aquí o adecuado sería realizar previamente o movemento 6.24-31). Ou se 5. ... 22-29; ou 5. ... 22-08; en ambos os dous casos seguiría 6.14-01, e o peón tamén promociona de modo doado] 6.24-31, 12-26; 7.14-01, 26-17; 8.11-15, coroando o peón sen problemas.
 
➤ 3. ... 27-22; 4.02-06, 22-26; [De novo, se o peón é atacado na casa «13», seguiría o golpe por «xudía», ou se o sistema non contempla a «lei da calidade», daquela con 5.06-11, 13-31; 6.14-19, 31-27; 7.11-15, 27-30; 8.24-31, 30-16; 9.19-01, pasando o peón. No caso de que as negras optasen por 4. ... 22-29; nada impide o avance 5.06-11, pois se 5. ... 29-25; segue o alongamento de peón con 6.11-15, GB.] 5.06-11, 26-12; 6.24-31, 12-26; 7.14-01, 26-17; 8.11-15, [GB]. O peón xa vai a dama sen complicacións.
 
b) 1. ... 22-27; 2.02-06, 27-31; [Non vale 2. ... 27-20; polo consabido 3.28-24, 20x02; 4.07-11, 02x15; 5.24x02, GB. Ou se, en lugar da textual, xogasen 2. ... 27-22; ou 2. ... 27-13; seguiría 4.06-11, pasando o peón con facilidade] 3.28-01, e traspoñemos a mesma posición e idéntica xogada da «BASE 1».
 
c) 1. ... 22-26; ou 1. ... 22-29; ou 1. ... 22-08; sempre segue 2.02-06, con pase sen dificultades.
 
2.07-21, 13-17;
 
A continuación máis resistente. Outras podían ser:
 
a) 2. … 13-31; 3.28-24, 31-22; [Se 3. ... 31-13; perde de modo fulminante co golpe 4.02-05, 09x02; 5.21-11, 02x15; 6.24x17, GB. Ou se 3. ... 31-27; 4.21-14!, 27-22; (Contra 4. ... 27-13; as brancas gañan co xa indicado golpe da «xudía») 5.02-06, 22-26; (Se 5. ... 22-29; segue igual 6.06-11, pois agora non vale 6. ... 29-25; debido ao «gancho» 7.11-15, 25x20; 9.24x02, GB.) 6.06-11, 26-12; 7.24-31, 12-26; 8.14-01, 26-17; 9.11-15, e o peón avanza con facilidade] 4.21-14!, 22-08; [O corte na casa «13» continúa vedado polo golpe con 5.02-05] 5.24-31!, e agora se:
 
➤ 5. ... 08-15; 6.14-11, 15x06; 7.02x11, 09-05; 8.31-28, [GB].
 
➤ 5. ... 08-12; 6.02-06, 12-29; [O ataque 6. ... 12-15; sería refutado con 7.*31-24, 15x02; 8.14-05, GB. Mentres que se o fan con 6. ... 12-03; segue 7.06-11, 03-12; 8.14-01, 12-03; 9.11-15, e o peón coroa de forma imparábel] 7.31-24, 29-25; 8.14-04, 25-29; 9.24-28, 29-22; 10.06-11, 22-26; 11.28-01, e o peón avanza sen demasiados impedimentos.
 
➤ 5. ... 08-26; 6.02-06, 26-17; [Se 6. ... 26-29; ou 6. ... 26-15; entronca en liñas xa vistas na opción anterior] 7.06-11, 17-26; 8.14-01, 26-17; 9.11-15, e o peón avanza comodamente.
 
➤ 5. ... 08-29; 6.02-06, 29-25; 7.14-04, 25-29; 8.31-28, 29-22; 9.06-11, 22-26; 10.28-01, 26-17; 11.11-15, e unha vez máis o peón vai a dama sen atrancos.
 
➤ 5. ... 08-04; 6.14-25, 04-08; 7.31-28, 08-22; [Se van a outra casa dispoñíbel desta diagonal segue igualmente o arranque e o peón coroa aínda con máis facilidade] 8.02-06, 22-31; [O ataque 8. ... 22-15; refútase, como xa vimos en situacións similares, con 9.28-24, 15x02; 10.25-11, 02x15; 11.24x02, 09-05; 12.02x09, GB.] 9.*28-01, 31-24; 10.25-11 ... [Entronca na posición de confinamento que se forma despois do quinto lance branco na «FASE DE EXPULSIÓN»].
 
b) 2. ... 13-03; 3.21-17 ... [Entronca na liña na que as negras desvían do tronco con 3. ... 17-03; xusto despois de que as brancas xogan 4.30-17].
 
c) 2. ... 13-22; 3.02-06, 22-31; [Se 3. ... 22-13; 4.21-17, 13x03; 5.28-10, 03x13; 6.17x10, GB. Se 3. ... 22-15; 4.28-24, 15x02; 5.21-11, 02x15; 6.24x02, GB. Se 3. ... 22-29; 4.21-04, 29-22; 5.06-11, 22-26; 6.28-01, 26-17; 7.11-15, e o peón chega a dama sen dificultade. De modo similar, se 3. ... 22-08; 4.21-04, 08-22; 5.06-11, 22-26; 6.28-01, 26-17; 7.11-15, e o peón tamén pasa de modo cómodo. Igualmente se 3. ... 22-12; 4.21-04, 12-22; 5.06-11, e 6.28-01, con idénticas consecuencias] 4.28-01, 31-24; 5.21-11 ... [Entronca na posición de confinamento que se forma despois do quinto lance branco na «FASE DE EXPULSIÓN»].
 
d) 2. ... 13-27; 3.02-06, 27-22; [Se 3. ... 27-30; 4.21-17, 30-27; 5.06-11, 27-22; 6.28-01, e o peón avanza sen dificultades. Se 3. ... 27-16; 4.21-04 ... (Non directamente 4.06-11�, pois permitiría 4. ... 16-07; con inevitábel EMP.) 4. ... 16-27; 5.06-11, 27-22; 6.28-01, e unha vez máis o peón promocionaría de modo moi sinxelo. Se moven outra entroncaría en liñas xa vistas na variante con 2. ... 13-22; 4.06-11, 22-29; 5.21-17, 29-22; 6.28-01, e o peón vai a dama sen demasiadas complicacións.
 
3.21-30, 17-13;
 
Se 3. ... 17-03; respóndese con 4.30-17, seguido do arranque 5.02-06. Nese caso as negras non teñen nada mellor que cortar o avance do peón na diagonal «4&25» permitindo pasar á posición de expulsión [Con 6.28-01! seguido de 7.17-26 e 8.26-29, ou 8.26-04] con un tempo menos. Se, polo contrario, no cuarto lance fosen ás casas «12» ou «16» para intentar o ataque ao peón xa avanzado desde «15» ou «20», perden co golpe 6.28-24, seguido de 7.17-06, [GB].
 
4.30-17, 13-22;
 
Neste punto se:
 
a) 4. ... 13-31; [Inferior] 5.28-14, obriga ás negras a entregar material.
 
b) 4. ... 13-27; 5.02-06 ... [Aproveitando que non valería o ataque ao peón na casa «20» por 6.28-24, 20x02; 7.17-06, 02x11; 8.24x02, 09-05; 9.02x09, GB.] 5. ... 27-31; [Entronca].
 
c) 4. ... 13-18; 5.02-06, 18-04; [Manténdose na diagonal de corte (Sería o mesmo se van ás casas «7» ou «25»). Esta é a principal alternativa a 5. ... 18-31; que, como na anterior variante, traspoñería na liña do tronco] 6.17-26, 04-18; 7.28-01! ... [Non directamente 7.26-29�, como no libro cubano «La Ciencia del Juego de Damas» publicado na Habana por Roberto Gómez no ano 1942, pois permitiría 7. ... *18-31; 8.28-01, 31-24; 9.06-10, 09-05; EMP.] 7. ... 18-07; e 8.26-29 ... [Ou 8.26-08, coa mesma idea] pasando á fase de expulsión gastando un tempo menos.
 
5.02-06 ...

Orixinado unha histórica posición. Xustamente a mesma da segunda «treta» que, no ano 1597, Lorenzo Valls inclúe na parte final do seu tratado que segue con 5. ...22-31; 6.*28-10, 31-18; [A única forma que permite retrasar o arranque do péon. Aquí Valls comenta que así é como manda defender o libro do «Andaluz», referíndose a Pedro Ruíz Montero. Pero, curiosamente, esta posición non aparece no tratado dese autor] 7.10-01, 18-07; 8.17-26, 07-18; 9.26-29, 18-25; e fórmase a «Posición de Expulsión».
 
5. ... 22-31;
 
O mellor intento de resistencia. Lembremos que non valía o ataque ao peón, pois se agora 5. ... 22-15; segue 6.28-24, 15x02; 7.17-06, 02x11; 8.24x02, 09-05; 9.02x09, [GB].
 
6.*28-10 ...
 
Lance único co que o «Valenciano» corrixe a Pedro R. Montero, o «Andaluz», que consideraba a posición como empatada.
 
6. ... 31-18;
 
Para impedir o avance do peón, en vista de que non vale o ataque directo en «24», debido ao «gancho» que acaban de formar as brancas.
 
7.10-01, 18-04; 8.17-26, 04-07; 9.26-29 ...
 
O proceso orixinal, aínda que tamén se podería ir a desaloxar a dama negra seguindo con 9.26-08, para entrar na outra transversal pola parte inferior do taboleiro.
 
9. ... 07-25;

Así temos a «Posición de Expulsión» do «Valenciano» [Sobrenome polo que se coñecía a Valls] que, como xa dixemos, resulta tan efectiva como a de García Canalejas que mencionamos na «BASE 1».

Menos frecuente, pero cos mesmos efectos sería a base formada coa dama de «14» en «23».
 
1. ... 22-26;
 
As brancas ameazan 2.14-18, polo que a dama negra debe abandonar a diagonal «9&31».
 
Como alternativa ao movemento textual as negras poderían seguir con:
 
a) 1. ...22-08; 2.03-07 ... [Con 2.14-28, 08-22; conflúese na liña do tronco. Pero a textual abrevia o proceso] 2. ... 08-26; [Se 2. ... 08-22; 3.02-06, 22-31; (Se 3. ... 22-27; 4.07-16!, 27-31; 5.16-20, 31-22; 6.20-24, 22-31; 7.06-11, 31-22; 8.24-31, 22-26; 9.14-01, e o peón vai a dama sen problemas. Ou se 3. ... 22-13; 4.*07-03, e inicialmente indicamos que o peón xa pasa facilmente. Pero segundo se pode deducir da suxestión apuntada por Sergio Kaznadey no apartado de comentarios mellor sería dicir: "e as negras van perder pola Forzosa pois para prolongar a loita deben entregar o peón ou en caso contrario caería a dama") 4.14-01 ... (Conflúe na mesma posición que na «BASE 1» despois do terceiro movemento branco)] 3.02-06, 26-22; e agora se:
 
➤ 4.06-11� ... [Desperdicia a vantaxe] 4. ... *22-18; 5.14x25, 09-05; 6.25-14, 05-02; [EMP].
 
➤ 4.14-28 ... [Fórmase a «BASE 2»].
 
b) 1. ...22-29; 2.03-07 ... [Abreviando tamén o proceso. Se 2.14-28, tras 2. ... 29-22; confluiría na liña do tronco] e as negras poden responder con 2. ... 29-26; ou 2. ... 29-22; entroncando en liñas xa vistas na anterior «variante a».
 
2.14-28 ...
 
E agora para impedir o avance do peón as negras só dispoñen de dúas alternativas que van traspoñer a posicións xa coñecidas:
 
a) 2. ... 26-15; 3.03-07 ... [BASE 1].
 
b) 2. ... 26-22; 3.03-07 ... [BASE 2].
 

1. ...03-12;
 
A única para poder resistir. Se 1. ...03-13; segue 2.30-17, e as negras xa non poden impedir a troca de damas, perdendo de modo fulminante.
 
2.30-16, 12-22;
 
Agora se:
 
a) 2. ... 12-15; 3.16-03, 15-26; 4.14-28,  26-22; 5.03-07 ... [BASE 2].
 
b) 2. ... 12-29; 3.16-07 ... [Como na variante con 1. ...22-29; 2.03-07 da  «BASE 3»].
 
c) 2. ... 12-26; 3.14-28 ... [Traspón na liña do «Suposto con DAMA NEGRA NA CASA “26”» do noso método publicado no ano 2010].
 
d) 2. ... 12-08; 3.16-07 ... [Como na variante con 1. ...22-08; 2.03-07, da  «BASE 3»].
 
3.16-03 ...
 
Formándose a posición da «BASE 3».